Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
48 Cards in this Set
- Front
- Back
Avrupa'da Makyavelist anlayış
|
"Amaca ulaşmak için her türlü araca başvurmak uygundur." tutumu benimsenmiş
İngiltere Dışişleri Bakanı Palmerstone: "Bizim ebedi düşmanlarımız ve dostlarımız yoktur, sadece ebedi ülke çıkarlarımız vardır" |
|
Osmanlı'nın 18. yy. dış politikası
|
Kaybedilen toprakların geri alınması
Avrupa devletleri arasındaki mücadelelerden yararlanma Bozulan kurumların Avrupa'daki gelişmelere göre yeniden düzenlenmesi |
|
Fransa'nın dış politikası
|
Akdeniz'e egemen olmak ve yeni sömürgeler elde etmek
|
|
İngiltere'nin dış politikası
|
"Güneş'in batmadığı ülke"
Sömürgelere giden yolların güvenliği: Rusların sıcak denizlere inmesinin engellenmesi Fransızların Akdeniz ve Mısır'a hakimiyet kurmasının engellenmesi |
|
Avusturya'nın dış politikası
|
Fransız İhtilali:
Avusturya çok uluslu Rusların Slavları kışkırtma politikası Avusturya'nın Osmanlı'yla barış politikası |
|
Rusya'nın dış politikası
|
Baltık Denizi'ne hakim olmak
Kırım'ı alarak Karadeniz'e ulaşmak Balkanları ve Boğaz'ı alarak Ege ve Akdeniz'e ulaşmak |
|
Pasarofça Antlaşması - Sonuç
|
Venedik, Ege kıyılarından uzaklaşmış
Avrupa ile Balkanlar arasında kapı durumunda olan Belgrad Avusturya'ya geçmiş: Güç dengesi Osmanlı aleyhine bozulmuş Avusturya'nın yönünü Balkanlara çevirmesi Osmanlı'yı önlem almaya sevk etmiş Osmanlı, kaybettiği toprakları geri alma ümidini kaybetmiş Osmanlı, Avrupa'nın gerisinde kaldığını kabul etmiş: Avrupa'yı yakından tanıma çabaları "Lale Devri" başlamış |
|
Belgrad Anlaşması - Sonuç
|
Karadeniz yeniden Türk gölü
Belgrad yeniden Osmanlı'nın Arabulucu olan Fransa, kapitülasyonlardan sürekli olarak yararlanma hakkını elde etti |
|
1740 Kapitülasyonları
|
Kanuni'nin 1535'te Fransa'ya verdiği kapitülasyonlar padişahların saltanatı süresince geçerliydi
Belgrad Anlaşması için arabuluculuk yapan Fransa'ya verilen kapitülasyonlar sürekli hale getirildi |
|
Küçük Kaynarca Antlaşması
|
Kırım bağımsız, sadece dini bakımdan Osmanlı halifesine bağımlı:
Osmanlı ilk defa halkı tamamen Türk ve Müslüman olan bir bölgeyi kaybetti Karadeniz'deki hakimiyet tehlikede Siyasi ilişkilerde ilk defa halifeliğin gücünden yararlanıldı Azak Kalesi Rusların Rus Hıristiyanları kutsal yerleri serbestçe ziyaret edebilecek Rusya Karadeniz'de donanma bulundurabilecek, ticaret gemileri serbestçe Boğazlardan geçebilecek: Karadeniz Türk gölü olmaktan çıktı Rusya ilk defa sıcak denizlere inme imkanı buldu Ruslar, Fransa ve İngiltere'ye verilen kapitülasyonlardan faydalanabilecek Ruslar İstanbul'da elçi bulunduracilecek ve konsolosluk açabilecek: Osmanlı topraklarındaki Ortodoks ve Slav vatandaşlarla iletişim olanağı Rusların etkisi Osmanlı savaş tazminatı ödeyecek Osmanlı uluslararası saygınlığını kaybetti. 18. yy.daki en ağır anlaşmayı imzaladı |
|
Fransa - Osmanlı - Mısır
|
Fransa:
Akdeniz'e hakim olmak Mısır'ı ele geçirmek İngiliz sömürgelerine giden yolu kesmek Hammadde akışını engelleyerek İngiliz ekonomisine darbe vurmak Fransa'nın Akdeniz'de güçlenmesini istemeyen İngiltere ve Rusya'nın yardımı alındı, Mısır tekrar Osmanlı'ya bırakıldı |
|
Fransa'nın Mısır'ı işgali - Sonuç
|
Ruslar ilk kez Boğazlardan geçerek Akdeniz'e indi
Fransa'nın Mısır'dan çıkarılmasında etkili olan İngiltere: Hindistan sömürge yollarını kuvvetlendirdi Osmanlı, topraklarını tek başına koruyamayacağını anladı: Denge politikası |
|
Lale Devri
|
Pasarofça Antlaşması'ndan Patrona Halil isyanına kadar
Diplomasi, bilim, sanat, eğitim alanında gelişmeler |
|
Lale Devri - Islahat
|
Paris, Viyana, Moskova, Varşova'da geçici elçilikler:
Batı'daki siyasi, teknik, bilimsel, sosyal gelişmeleri takip etme Elçilerin gözlemleri daha sonra yapılan ıslahat hareketlerinde etkili İlk Türk matbaası - Sadi Efendi ve İbrahim Müteferrika: Avrupa'dan alınan ilk yenilik İlk dönemde dini kitapların basımı yasak ( Hattatlar işsiz kalmasın ! ) Tercüme Encümenliği kurulmuş: Gelişmelerin yakından izlenmesi ve kültür hayatının canlanması Tulumbacılar: Yeniçerilerden oluşan itfaiye bölüğü Kağıt imalathanesi Çiçek hastalığına aşı Kütüphaneler Rokoko ve Barok: Osmanlı mimarisinin Avrupa'dan etkilenmesi sonucundan sivil mimari öne çıkmış |
|
Matbaa kullanılması - Sonuç
|
Kültür hayatının canlanması
Yenileşme hareketleri Avrupa ile etkileşim Kitap ve gazeteler ucuzlamış |
|
Patrona Halil İsyanı
|
Lale Devrinde yapılan eğlenceler ve israf:
Halkın tepkisi Halk bir kısım askerle birlikte ayaklandı: Birçok köş yerle bir edildi, ancak matbaaya dokunulmadı Halk yeniliklere karşı değil, hatalı tutumlara karşı |
|
I. Mahmut - Islahat
|
Ordunun ıslahı için rapor
Humbaracı ve Topçu sınıfının ıslahı Subay yetiştirmek amacıyla Hendeshane: Avrupa tarzında ilk askeri okul Ordu, Avrupa'daki gibi örgütlenmiş: Bölük, tabur, alay |
|
III. Selim - Islahat
|
Meclisimeşverek:
Islahatlar için danışma meclisi Nizamıcedit (Bu dönemde yapılan ıslahatlar): Nizamıcedit ordusu İradıcedit hazinesi Mühendishaneler, kışlalar Avrupa'da sürekli elçilikler Yurt dışından mal alımına sınır: İç piyasada yabancı etkisinden kurtulmak Yabancı dil eğitimi |
|
Devlet yönetimi
|
Divanıhümayun kaldırılmış:
Divan toplantıları veziriazamın konağında Veziriazamın konağı Babıali (Yüksek Kapı) adını almış Zaman içinde Babıali, Osmanlı Hükümeti ile eş anlama gelmeye başladı |
|
Malikane sistemi
|
Mukataa topraklarına ait vergilerin, kişilere yaşam boyu kiralanması
|
|
18. yy. ıslahatları - Amaç ve Özellik
|
Avrupa'ya yetişmek
Askeri ıslahatlara öncelik Avrupa'dan askerlik ve teknoloji alanında danışmanlar Genel olarak başarısız |
|
Islahatların başarısız olma nedenleri
|
Islahatların gerekliliği halka anlatılamamış
Yöneticilerin bir kısmının eğlenceye yönelmesi Svaşlardaki başarısızlıklar Islahatlardan zarar görenlerin halkı kışkırtması |
|
Osmanlı - Batı etkileşimi
|
Siyasi ve askeri ilişkilerin artması
Karşılıklı olarak büyükelçilikler Avrupa'dan danışmanlar Avrupa kültürünün etkisi |
|
Osmanlı - Avrupa - Kültürel etkileşim - Sonuç
|
Batı kültürü yaygınlaştı
Avrupa tarzında: Giyim, eğlence, moda, yaşam tarzı Paris'te Osmanlı modası: Fransız kadınlar, Osmanlı kadınlarının kullandığı başlıklara benzer başlıklar kullanmış |
|
Aydınlanma
|
Aklın, bilimin ve özgür düşüncenin önündeki engelleri kaldıran düşünce şekli
|
|
Avrupa - Düşünce alanındaki gelişmeler
|
Rönesans:
Skolastik düşüncenin zayıflaması Reform: Kilise karşısında özgür düşünce 17. yy.da Avrupa: Akıl Çağı 18. yy.da Avrupa: Aydınlanma Dönemi |
|
Aydınlanma döneminin özellikleri
|
Akıl, deney, gözlem:
Her şey maddeye dayalı Materyalizm Bilim ve teknolojide gelişmeler: Fizik, kimya, astronomi, tıp alanında buluşlar Aydınlanmacı düşünürler: Eşitsizliğe ve mutlakiyete yönelik eleştiri: Eşitlik ilkesine dayalı toplumsal yapı ve parlamenter sisteme dayalı meşrutiyet ve demokrasi Laiklik: Din ve vicdan özgürlüğü Özgürlük düşüncesi: Fransız İhtilali Amarika Birleşik Devletleri'nin kuruluşu Sanayi Devrimi: İşçi sınıfı İşçi hakları İşçi-işveren çatışması Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm, komünizm |
|
Mutlakiyet
|
Kralın devlet yönetiminde tek başına egemen olması
Bütün yetkiler kralda |
|
Meşrutiyet
|
Kralın yetkilerini anayasa ile kullanabildiği ve ülkeyi halk tarafından seçilen bir meclis ile yönettiği meşruti monarşi ya da meşruti krallık
|
|
Kapitalizm
|
Devletin ekonomiye müdahelesi yok
Ülkede ekonomik faaliyetler serbest |
|
Komünizm
|
Özel mülkiyet yok
Tek parti, tek siyasi görüş Her şey halk adına, devlet tarafından |
|
Liberalizm
|
Kişisel özgürlüklerin mümkün olduğunda az sınırlanması
|
|
Sosyalizm
|
İnsanın insan tarafından istismar edilmesinin önüne geçmek, bireyler arasında işbirliği oluşturmak amacında olan ve üretim araçlarının ortak olduğu toplumsal sistem
|
|
Aydınlanma çağı - Siyasi gelişmeler ve yönetim
|
Özgürlük, eşitlik, insan hakları, milliyetçilik
Fransız İhtilali Mutlakiyet yönetimlerinin yıkılması: Demokrasi, laiklik Sömürgecilik, kapitalizm, sosyalizm, liberalizm, komünizm Milliyetçilik ve işçi haklarıyla ilgili ihtilaller I. ve II. Dünya Savaşları |
|
Sanayi Devrimi - Neden
|
Rönesans:
Bilim ve teknolojideki gelişmeler Akılcı ve aydınlanmacı düşünce: Deney ve gözlem |
|
Sanayi Devrimi - Sonuç
|
Güç dengeleri Avrupa'nın lehine değişti
Ticaretin gelişmesi: Hammaddelerin daha ucuza taşınma ihtiyacı Demiryolları ve buharlı gemiler Büyük sermayeli şirketler ve bankacılık Tarım sektöründe üretimin artması İş gücünün fabrikalara kayması Tarım yerine sanayi: İç göç Şehir nüfusu artmış İşçi sınıfı ve işçi hakları Sömürgecilik yarışı: Hammadde ve pazar bulmak |
|
Sanayi Devrimi - Osmanlı
|
Avrupa karşısında iyice zayıflamış:
Kapitülasyonlarla Osmanlı topraklarının açık pazar olarak kullanılması Avrupa ürünleri Osmanlı pazarına girmiş ve üreticileri olumsuz etkilemiş |
|
Sömürgecilik
|
Büyük devletlerin, gelişmemiş ülkeleri siyasi ve ekonomik olarak himaye altına alması, bu ülkelerdeki doğal kaynakların sömürmesi
|
|
Federal devlet
|
Birden fazla devletin, iç işlerinde bağımsız olmak koşuluyla birleşerek örgütlenmesi
|
|
ABD'nin kurulması - Sonuç
|
İnsan Hakları Beyannamesi
Avrupa'ya karşı denge unsuru Avrupa'dan Amerika'ya göç: Avrupa'da işsizliğin azalması Siyasi ve dini kavgaların durulması |
|
Fransız İhtilali - Neden - Siyasi
|
Baskıcı mutlakiyet rejimi
Ülke yönetiminde söz sahibi olan asillerin ve ruhban sınıfının kendi çıkarlarını ön planda tutması Ekonomik gücü elinde bulunduran burjuvanın ve tarımsal üretimi sağlayan köylülerin yönetime katılma haklarının olmaması |
|
Fransız İhtilali - Neden - Ekonomik
|
Yedi Yıl Savaşları ve Amerika'nın bağımsızlık mücadelesine yapılan yardımlarla ekonominin bozulması
Kralların ve yöneticilerin lüks hayatı |
|
Fransız İhtilali - Neden - Sosyal
|
Sınıflı toplum, eşitsizlik:
Soylular ve din adamları - Burjuva ve köylüler |
|
Fransız İhtilali - Neden - Fikri
|
İngiltere ve Amerika'daki demokratik gelişmeler
Aydınlanmacı düşünürler: Özgürlük, demokrasi, eşitlik, halkın yönetime katılması |
|
Fransız İhtilali - Sonuç
|
Feodalitenin sona ermesi:
Vatandaşlar arasında eşitlik Millet egemenliği fikri: Mutlak krallıkların yıkılabileceği anlaşılmış İnsan hakları, demokrasi, kardeşlik ve milliyetçilik (!) Milliyetçiliğin etkisiyle imparatorluklar yıkıldı: Yerine milli devletler |
|
Fransız İhtilali - Osmanlı
|
Olumsuz:
Azınlıkların bağımsız olmak için ayaklanması Osmanlı'nın dağılmasında önemli Olumlu: İnsan hakları, eşitlik, özgürlük gibi fikirlerin Osmanlı aydınlarını etkilemesi Demokrasi hareketleri ve Batılı tarzda yenilikler Tanzimat ve Islahat Fermeanı Meşrutiyet ile parlamenter yönetim |
|
İhtilal Savaşları
|
Çok uluslu devletlerden Avusturya, Prusya, İngiltere ve İspanya özgürlük ve milliyetçilik fikirlerinin yayılmasını önlemek için Fransa'ya savaş açtı
Sonunda Fransa yenildi ve Viyana Kongresi |
|
Viyana Kongresi
|
Avrupa'nın herhangi bir yerinde, Osmanlı toprakları hariç, ayaklanma çıkarsa devletler ortak hareket ederek ayaklanmayı bastıracak
Fransız İhtiali'nin yaydığı fikirler engellenememiş |