لغات ادبیات 4

وجود مطلق و هستی‌بخش، خدای ایرانیان باستان، اهورامزدا

ایزدی، خدایی

از ماه‌های رومی برابر با ماه سوم بهار

کوتاه کردن سخن، مقابل اطناب

به تردید و گمان افکندن

بخشنده، سخی

بلند، بالیده

بدون اندیشه‌ی قبلی، ارتجالاً

میان، وسط

رهبری و مشایعت، رهبر و راهنما، پاسبان

شوخی، لطیفه

شایستگی، لیاقت

دوری جستن، بیزاری، پاکی و به دور بودن

محفل، ضیافت

گستردنی

حزبی سیاسی که صدام حسین رهبری آن را بر عهده داشت

سبزی و تره‌بار، دانه

انواع دانه‌های خوراکی بعضی گیاهان مانند نخود و عدس، حبوبات

زبان آوری، چیره زبانی، شیوا سخنی

منسوب به بلاغت

بی‌رقیب

شیپور

قیمت، ارزش

درخشندگی، رونق، ارزش

جمع بهیمه، چارپایان، ستوران

خیره شدن، حیرت و سرگشتگی

سرور و مسرت، شادمانی

کنج، گوشه‌ای دور از مردم

نوعی گلیم کم‌بها، جامه‌ای پشمینه و ستبر که درویشان پوشند

رسیدن، رساندن

ادب کردن

غارت، یغما، چپاول

ظرفی که در آن آب و مایعات ریزند

نام درختچه‌ای کویری

محکم و استوار. کردن

درنگ، آهستگی

به اول برگرداندن، تفسیر، تعبیر

باقی مانده

جمع تحفه، هدیه‌ها

سرگشتگی، سرگردانی

یادآوری

یادداشت، یادآوری

تعادل، برابری

در یک سطح و اندازه

پادزهر

آرامش یافتن

صوفی شدن، پشمینه پوشی، درویشان و عارفان

قرار دادن، جاسازی

از حد گذشتن، دست اندازی کردن، ستم کرد،ن تجاوز

جمع تعلیق، پیوست‌ها و یادداشت مطالب و جزئیات در رساله یا کتاب

چیرگی و غلبه

کوتاهی کردن در کاری

بیان، بیان کردن

طلوع آفتاب، صبح زود

ماهر، چیره‌دست، کاردان

تندی، تیزی

چیره‌دستی، مهارت

پرهیز، دوری و احتیاط

قیامت

خدمتکاران

قلعه، باره

خرده و ریزه‌ی هرچیز، ریزه‌ی گیاه خشک، مال اندک دنیا

پنبه‌زن

زیور، زینت

نگهدارنده، محافظ

غیرت،مردانگی، جوانمردی

نام نبردی در منطقه‌ی حنین - بین مکه و طائف

شکافنده، پاره‌کننده

سنگ سخت

جویدن

خواری، پستی، مذلت، درماندگی

پاره‌کردن، شکافتن

منسوب به خزانه، نگهبانی و نگه‌داری

جمع خصلت، خوی‌ها عادات

خوی، عادت، ویژگی

دشمن

سخن رویاروی

سخنرانی، خطبه خواندن، وعظ کردن

جمع خُطوه، گام‌ها، قدم‌ها

سرزمین

جانشین راستین

آشپز

زیبارو، خوش‌سیما

پاسبان و نگهبان، شبگرد

ادعا، خواست، انگیزه

زیرک، هوشمند

پاک کردن و پیراستن پوست حیوانات

زره

مضایقه

ناراست، حیله‌گر

صوفی

پستی، خواری

زیرکی، هوشمندی

روزگار، زمانه

تاج و کلاه پادشاهی، افسر

اندوخته

ورد، ثنا

به ستوه آمدن

خوار، زبون و فرومایه

خداوند صاحب جلال و عظمت، خداوند

بزرگواری و جلال، شکوهمندی

صاحب ماهی، لقب حضرت یونس

صاحب، دارا

دارای حیات، زنده، جاندار

دامنِ جامه، مجازاً پایین و زیر

آماده و مهیا

دامنه‌ی سبز کوه، صحرا

شفقت، مهربانی

عابد مسیحی، ترسای پارسا و گوشه‌نشین

کاروان‌سرا

شعری که در میدان جنگ برای مفاخره می‌خوانند

خودستایی، مفاخره

کوچیدن، سفرکردن

اجازه، اذن، دستوری

شیوایی، بلاغی

شیوا، بلیغ

قطره، چکه

رُقعه، نامه‌ی کوتاه، یادداشت

نامه‌ی کوتاه، یادداشت

باقیِ جان، توان، نا

بنایی با سقف گنبدی یا به شکل هرم، ایوان، سایه‌بان

جمع ریحان، گیاهان خوشبو

پارسای گوشه‌نشین

ناپدید شونده، فانی، نابود، برطرف شده

نابود شدن، برطرف شدن

بالا، فوق

خوار، پست و حقیر، ناتوان

فرومایگی، خواری و پستی، درماندگی

نام سیاره‌ای، کیوان

ضربه

لغزش، خطا، گناه

چانه

آگاه باش، برحذر باش

از بین رفتن، نیست شدن

جمع زاید، چیزهای اضافی

آبی که از سنگ یا زمین میجوشد

تقوا، پارسایی، پرهیزگاری

خوشا، آفرین، شگفتا

مراقب باش، برحذر باش، پناه و امان، امانت، ضمانت

رونده، رهرو، رونده‌ی راه حق، پیرو

جمع سُبَع، درندگان

جمع سجیّه، خوها، خُلق‌ها، خصلت‌ها

محکم و استوار، راست و درست

هراسان، مضطرب

تورّم سر و مغز و پرده‌های آن که یکی از نشانه‌ها هذیان بوده است

خط

بی‌خردی، کم‌عقلی، نادانی

فرومایه، بدسرشت

جمع سفیه، نادان‌ها

کم‌خرد، نادان، ابله

آرام آرام، به آهستگی

آبِ شیرین و گوارا

باد بسیار گرم و زیان‌رساننده

نور، روشنایی، فروغ

سرنیزه، تیزیِ هرچیز

صمغی زردرنگ که از نوعی سرو کوهی گرفته می‌شود

اندیشه، هوس، عشق

عاشق، شیفته، شیدا

جشن، بزم

تندی و تیزی، حدت و شدت

دهانه‌ی تیر که زه کمان را در آن بند کنند

راندن، کشاندن

ساختمان فلزی با سقف بلند

ترسناک، مهیب، و هولناک

سروری، بزرگی

جمع سیرت، خصلت‌ها، عادات، روش‌ها

رفتار، طریقه، خوی، عادت، باطن

نیکوباطنی، خوش‌رفتاری

شک، عیب و بدی، نقص، آلودگی

شبهه، شک و تردید، پوشیدگی امری

بزرگ و ارجمند

سایه‌بان، خیمه

سرخی افق پس از غروب آفتاب

مهربانی، رأفت، دلسوزی

سخت‌دلی، بدبختی

پولی اندک و ناچیز